Türkiye, EUROCONTROL Üyeliği ve Hava Seyrüsefer Gelirleri
Türkiye‘nin de üyesi olduğu Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (EUROCONTROL) kuralları gereği, hava sahası kullanıcılarından tesis ve hizmetlerin kullanımı dolayısıyla harcamaların tahsili temel prensip kabul ediliyor. Bu kapsamda EUROCONTROL’e üye ülkeler, her mali yıl için söz konusu harcamalarını içeren “maliyet tabanı” hazırlıyor. Bu taban, personel maliyetlerini, diğer cari giderleri, amortismanları ve sermaye maliyetini içeriyor. Hava seyrüsefer hizmetlerine yönelik maliyet tabanı üzerinden hava sahası kullanıcıları ücretlendiriliyor. Bu maliyetler, Türkiye’nin hava seyrüsefer hizmetlerine ilişkin harcamaların geri ödeme tutarını oluşturuyor.
Türkiye’nin Rekor Hava Seyrüsefer Gelirleri
Geçen yıl Türkiye, hava sahasının kullanımından dolayı elde ettiği gelirle 12 milyar 187 milyon lira ile rekor kırdı. 2022 yılında bu tutar 4 milyar 287 milyon lira seviyesindeydi. Böylece, Türkiye’de hava seyrüsefer gelirlerinde yıllık artış yüzde 184 seviyesine ulaştı.
Türkiye’nin EUROCONTROL Sıralaması ve Hava Trafik Yoğunluğu
Türkiye, “milli maliyet tabanının büyüklüğü endeksi”ne göre 2023’te EUROCONTROL üyesi 41 ülke içinde 6’ncı sırada yer aldı. Ülke, hava sahasına talep sıralamasında geçen yıl ikinci sırada yer aldı. Türkiye’nin hava trafiği açısından jeopolitik konumu ve altyapısı, hava sahasının önemini artırdı ve yüksek değerde hizmet birim sayısına ulaşmasını sağladı.
Gelir Artışında Rol Oynayan Faktörler
Ülkenin ticaret ve turizm alanında önemli partnerleri olan Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş sebebiyle Ukrayna hava sahasının kapanması, Türk hava sahasına yönlendirmeleri artışta etkili oldu. Türkiye’deki iç hat talebinin artması, sağlam altyapı ve dinamik insan kaynağı sayesinde bu sürecin başarıyla yönetilmesi rekora katkı sağladı. 2023’te Türkiye’nin hava sahasında birim fiyatı yıllık yüzde 115,17 artarak 661,83 lira seviyesine yükseldi.
